|
Prof. dr hab. inż. Michał Kleiber, Prezes Polskiej Akademii Nauk.
Foto dzięki uprzejmości PAN |
|
Warszawa – 22 listopada 2013
„Zamiast straszyć wyolbrzymionymi konsekwencjami globalnego ocieplenia, prowadźmy dalsze badania nad naturą zachodzących procesów klimatycznych, brońmy się przed doraźnymi skutkami anomalii pogodowych i myślmy
o wdrażaniu nowych niskoemisyjnych technologii” –
apeluje prof. dr hab. inż. Michał Kleiber, prezes Polskiej Akademii Nauk.
Dzięki uprzejmości dziennika
„Rzeczpospolita” zamieszczamy poniżej
pełny tekst artykułu prof. Michała Kleibera.
Globalna katastrofa na razie nie nastąpiła
Przepowiadanie wielkich katastrof, szczególnie tych o globalnym zasięgu, zawsze znajdowało szeroki posłuch.
Tak też jest z wieloma wypowiedziami dotyczącymi konsekwencji postępujących zmian klimatu.
Niezwykle charakterystycznym przykładem, wśród wielu innych, jest tu działalność byłego
wiceprezydenta USA Ala Gore'a, który w swoim filmie „
Niewygodna prawda" rysował nam obraz ponad sześciometrowego wzrostu poziomu wody w oceanach, zalewającej m.in.
Pekin, całą Florydę czy
Bangladesz.
Atrakcyjne wizualnie podanie tej i wielu innych informacji o podobnym wyrazie powszechnie zostało entuzjastycznie przyjęte.
Oczekiwana niszcząca wszystko fala na razie jest falą honorów i zaszczytów spadających na autora, żeby wymienić tylko
Pokojową Nagrodę Nobla, statuetkę
Oscara za najlepszy film dokumentalny czy dziesiątki prestiżowych wystąpień na całym świecie.
Jak się okazuje, w tym katastroficznym przesłaniu przesady było więcej niż trochę.
I nie powołuję się tu bynajmniej na zdanie zadeklarowanych przeciwników teorii o zmianach klimatu, ale na
najgłośniejszą w ostatnich latach działalność proklimatycznej organizacji IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change).
|
Pałac Staszica w Warszawie, siedziba Polskiej Akademii Nauk.
Misją Akademii jest wszechstronna działalność na rzecz rozwoju nauki, służąca społeczeństwu i wzbogacaniu kultury narodowej, prowadzona z zachowaniem najwyższych standardów jakości badań i norm etycznych.
Foto dzięki uprzejmości PAN |
|
Nie brak przeciwników
Najnowszy raport ma spokojniejszy charakter od wielu dotychczasowych dokumentów i dyskusji.
Poziom morza pod koniec wieku miałby na przykład (uśredniając rezultaty różnych przeanalizowanych scenariuszy) wzrosnąć jedynie o około pół metra, a w najgorszym przypadku o 82 cm.
Grożący nam wzrost temperatury także był dotąd znacznie przeszacowany, a obecne oceny zmniejszają prawdopodobieństwo jego katastroficznych następstw.
Nie mówiąc nawet o tym, że w ostatnich 15 latach globalne ocieplenie zatrzymało się całkowicie.
Czy więc to wszystko oznaczałoby, że nie ma w ogóle problemu?
Niestety, mimo wielu przesadzonych prognoz istnieje coraz więcej przekonywających argumentów na rzecz traktowania zmian klimatycznych jako poważnego globalnego wyzwania.
Na razie odczuwalnym efektem zmian jest nasilanie się anomalii pogodowych, ale z biegiem czasu problemy będą narastać.
Raport IPCC, potwierdzając kolejny raz nasz ludzki wkład w zjawisko ocieplenia, wskazuje, że na szczęście ciągle mamy wiele instrumentów, aby zapobiegać choćby części negatywnych konsekwencji.
Problemem jest to, że wciąż nie brakuje oponentów podejmowania działań.
Odwołują się oni na przykład do analiz wskazujących, że konsekwencje zmian klimatu w sumie będą wręcz korzystne.
Zmniejszyć miałaby się na przykład globalna liczba zgonów powodowanych ekstremalnymi temperaturami, bowiem liczba zgonów wywołanych mrozem jest dzisiaj zdecydowanie większa od tych wywołanych upałem.
Poprawić miałby się globalny bilans energii zużywanej w budynkach – zmniejszony zostałby wydatek energii na ogrzewanie, który jakoby wielokrotnie przewyższa dodatkowy koszt klimatyzacji w rejonach upalnych.
Wzrost temperatury spowodowałby ponoć przyrost globalnych zbiorów zbóż – korzyści w rejonach o umiarkowanym klimacie przewyższyłyby bowiem straty w rejonach tropikalnych.
Nie dajmy się zwieść tego typu analizom – dotyczą one tylko krótkiego czasu, a i tak nieuwzględniane w nich straty wynikające z coraz częstszych anomalii pogodowych zapewne przewyższą ewentualne korzyści.
A im dalej, tym gorzej – nawet zagorzali oponenci przyznają, że za kilkadziesiąt lat sytuacja może się stać wręcz dramatyczna.
W imię międzypokoleniowej uczciwości trzeba więc już dzisiaj podjąć próbę odwrócenia biegu rzeczy.
Warunki wstępne to powiązanie działań z międzynarodową solidarnością i oparcie ich na rzetelnym rachunku ekonomicznym, bez tego bowiem żadne zasadnicze cele polityki klimatycznej nigdy nie zostaną zrealizowane.
|
Prof. dr hab. inż. Michał Kleiber, Prezes Polskiej Akademii Nauk.
Foto dzięki uprzejmości PAN |
|
Karać konsumentów
Cóż więc robić?
Po pierwsze, nie ustawać w wysiłkach na rzecz globalizacji polityki ograniczania emisji gazów cieplarnianych.
Przy niewielkim, rzędu 14 proc., udziale europejskiej emisji w bilansie globalnym jakiekolwiek daleko idące unijne regulacje w tym zakresie mają sens wyłącznie pod warunkiem uzyskania szerokiego porozumienia.
Sprzeczności w widzeniu problemu ograniczania emisji w stanowiskach krajów rozwiniętych i rozwijających się są dzisiaj ogromne.
Ich ilustracją może być upór niektórych krajów Unii Europejskiej dotyczący dalszego zaostrzenia limitów emisyjnych, podczas gdy minister środowiska Indii o mało nie stracił niedawno stanowiska za samo podjęcie rozmów na temat jakichkolwiek ograniczeń.
Jedyną drogą do celu wydaje się podział kosztów dotyczących redukcji emisji uwzględniający poziom rozwoju poszczególnych krajów i lokalną dostępność surowców energetycznych.
Na negocjacje rzutuje bowiem fundamentalny dylemat moralny – dlaczego mielibyśmy utrudniać rozwój krajów biedniejszych, chcących podążać śladem krajów rozwiniętych, skoro bogaci gromadzili swój majątek przez wieki, nie bacząc na jakiekolwiek wymogi ekologii?
Tragedia na Filipinach uświadomiła nam także po raz kolejny, że niezbędne jest szybkie utworzenie globalnego funduszu na rzecz pomocy krajom szczególnie mocno odczuwających anomalie pogodowe.
W negocjacjach klimatycznych przydałaby się natomiast wreszcie refleksja na temat
całkowitej zmiany myślenia o winowajcach procesów emisji – chyba
raczej należałoby karać konsumentów energochłonnych produktów i usług, a nie ich producentów?
|
Prof. dr hab. inż. Michał Kleiber, Prezes Polskiej Akademii Nauk.
Foto dzięki uprzejmości PAN |
|
Inteligentne sieci
Poza tym powinniśmy nadal energicznie dostosowywać się do nieuchronnych zmian.
Zadania pierwszoplanowe to poprawa efektywności energetycznej (poprzez np. termomodernizację budynków, lepiej zorganizowany transport, zoptymalizowane oświetlenie ulic czy wykorzystywanie ciepła generowanego w elektrowniach) oraz modernizacja infrastruktury energetycznej.
Modernizacja uwzględniająca budowę inteligentnej sieci energetycznej, umożliwiającej sprzedawanie prądu do sieci z przydomowych elektrowni – agregatów zasilanych biogazem lub paliwem konwencjonalnym, paneli fotowoltaicznych, przydomowych wiatraków.
Ideą energetyki rozproszonej jest to, aby użytkownik mógł na bieżąco obserwować koszt wydatkowanej energii i włączać urządzenia domowe, optymalizując zużycie prądu – szacuje się, że samo oszczędzanie tego typu doprowadziłoby do redukcji zużycia energii o 6–7 proc.
Niezbędne jest też
wypracowanie własnego docelowego modelu, tzw. miksu energetycznego (węgiel kamienny i brunatny, gaz konwencjonalny i niekonwencjonalny, atom, OZE).
W perspektywie nieodległych u nas niedoborów mocy zachęciłoby to do aktywności potencjalnych inwestorów, któż bowiem skłonny jest do angażowania kapitału, nie mając względnie choćby jasnej wizji przyszłości całego sektora?
Nie można przy tym zapominać o aspektach prawnych, wciąż bowiem
brakuje szeregu ustaw koniecznych do wypracowania skutecznej polityki energetycznej.
Trzeba być także świadomym faktu, iż
potencjał polskich banków i rynku kapitałowego jest niewystarczający na potrzeby ambitnego programu rozwoju niskoemisyjnej energetyki – mówimy tu o wydatkach rzędu kilkudziesięciu miliardów złotych rocznie.
Z pewnością niezbędne będzie więc
pozyskanie wsparcia finansowego z Unii i zaangażowanie w proces restrukturyzacji banków EBI i EBOiR.
Ważnym elementem każdej strategii musi być postawienie na opracowywanie „zielonych" technologii.
W naszych warunkach trzeba wspierać rozwój własnych innowacyjnych technologii, takich jak
niehydrauliczne szczelinowanie skał łupkowych, gazyfikacja węgla, udoskonalanie mikroźródeł czy tzw. głęboka geotermia.
|
Prof. dr hab. inż. Michał Kleiber, Prezes Polskiej Akademii Nauk, podczas X Gali Pereł Polskiej Gospodarki na Zamku Królewskim w Warszawie.
Foto dzięki uprzejmości PAN |
|
Uczmy się od innych
Istotną sprawą jest określenie zakresu i charakteru interwencji państwowej na rzecz ukierunkowanego rozwoju energetyki.
Uczmy się od innych, którzy często z opłakanym skutkiem wydawali olbrzymie sumy na subsydiowanie różnych segmentów energetyki.
Olbrzymie dotacje dla energetyki słonecznej w Niemczech przyniosły efekty przeciwne do zamierzonych – brak zachęt do działalności innowacyjnej uczynił niemiecki przemysł niezdolnym do konkurowania z agresywnie zdobywającymi światowe rynki producentami chińskimi.
Podobną sytuację obserwujemy na globalnym rynku turbin wiatrowych, gdzie znaczna część olbrzymich subsydiów trafia do kilku czołowych firm-gigantów, przecząc idei tworzenia rynku dla małych firm o prawdziwie innowacyjnym potencjale.
Konkluzja jest prosta – zamiast straszyć wyolbrzymionymi konsekwencjami, prowadźmy dalsze badania nad naturą zachodzących procesów klimatycznych, brońmy się przed doraźnymi skutkami anomalii pogodowych i myślmy o wdrażaniu nowych niskoemisyjnych technologii.
A oszczędzania energii uczmy się już od przedszkola – to konieczność, która towarzyszyć nam będzie już zawsze.
Prof. Michał Kleiber
Źródło:
Prof. dr hab. inż. Michał Kleiber
Prezes Polskiej Akademii Nauk
|
Prof. dr hab. inż. Michał Kleiber
Foto dzięki uprzejmości PAN |
|
Urodzony 23 stycznia 1946 w Warszawie.
Członek rzeczywisty PAN, Prezes PAN w latach 2007-2010, wybrany ponownie na kadencję 2011-2014.
Prof. Michał Kleiber jest specjalistą w zakresie mechaniki i informatyki.
Głównym tematem jego pracy badawczej i dydaktycznej są zastosowania nowoczesnych technik komputerowych w badaniach naukowych, technice i medycynie - w szczególności do modelowania, analizy, symulacji i wizualizacji złożonych zjawisk nieliniowej termomechaniki.
W ostatnich latach zajmuje się także problematyką prorozwojowej polityki państwa, a w szczególności strategią rozwoju edukacji, nauki i innowacyjności gospodarki.
Jest autorem bądź współautorem ponad 240 prac naukowych oraz 7 książek opublikowanych w wydawnictwach o światowej renomie.
Jest członkiem rad redakcyjnych 17 międzynarodowych czasopism naukowych, w tym redaktorem naczelnym prestiżowego czasopisma o światowej renomie "Archives of Computational Methods in Engineering" (Springer).
Zajmuje się także popularyzacją nauki - m.in. jest członkiem Rady Naukowej czasopisma popularnonaukowego "Wiedza i Życie".
Jest laureatem licznych nagród, w tym najbardziej prestiżowej krajowej nagrody naukowej przyznawanej przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej oraz Medalem Królestwa Belgii za osiągnięcia innowacyjne.
Jest doktorem honoris causa uczelni w Lublinie, Krakowie, Warszawie, Darmstadt (RFN), Mons (Belgia) oraz Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie w Londynie, ma także tytuł inżyniera honoris causa uczelni Ecole Nationale D’Ingenieurs w Metz (Francja).
Został wybrany członkiem zagranicznym Austriackiej Akademii Nauk, członkiem Europejskiej Akademii Nauk i Sztuk w Salzburgu oraz członkiem Academia Europaea z siedzibą w Londynie.
Jest członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.
Prof. Kleiber wykładał i prowadził badania w trakcie długoterminowych pobytów na wielu uniwersytetach - miedzy innymi w Stuttgarcie, Bochum, Hannowerze i Darmstadt w Niemczech, w Berkeley, CA i Stoors, CN w USA, w Tokyo w Japonii i w Hong Kongu.
Prof. Kleiber jest członkiem Rady Naukowej Międzynarodowego Centrum Metod Numerycznych w Inżynierii w Barcelonie (Hiszpania) oraz członkiem Międzynarodowego Komitetu Naukowego przyznającego wybitnym uczonym z dziedziny informatyki i jej zastosowań stypendia badawcze firmy Microsoft Corporation w Redmont, WA, USA.
W latach 1995-2002 był dyrektorem Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN, w którym od 1986 roku kieruje Zakładem Metod Komputerowych.
W latach 1998-2002 był członkiem Prezydium PAN, zaś w latach 1997-2001 przewodniczącym Rady Dyrektorów Placówek Naukowych PAN.
Prof. Michał Kleiber w latach 1998-2001 reprezentował Polskę w Radzie Gubernatorów Centrum Badawczego UE oraz był polskim delegatem do Komitetu Sterującego "Zrównoważony wzrost" w ramach V Programu Ramowego Unii Europejskiej.
W latach 2001-2005 był Ministrem Nauki i Informatyzacji oraz przewodniczącym Komitetu Badań Naukowych.
W latach 2002-2005 był przewodniczącym Rządowego Komitetu ds. Umów Offsetowych.
W roku 2005 prof. Kleiber został wybrany członkiem Europejskiej Rady Nauki w Brukseli oraz prezesem European Materials Forum w Strasburgu - organizacji zrzeszającej europejskie towarzystwa naukowe w dziedzinie nauk o materiałach.
W latach 2008-2010 był członkiem Komitetu Sterującego Rady Zarządzającej Europejskiej Fundacji Nauki (ESF) w Strasbourgu.
W latach 2006-2010 pełnił funkcję Społecznego Doradcy Prezydenta RP ds. badań i rozwoju, był także członkiem powołanej w 2008 roku Rady ds. Edukacji i Badań Naukowych przy Prezydencie RP.
Źródło: Polska Akademia Nauk
http://www.instytucja.pan.pl/index.php
ASTROMAN Magazine - 2013.09.23
Prezydent RP Bronisław Komorowski: Póki my żyjemy...
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1561
ASTROMAN Magazine - 2013.09.15
Prof. Krzysztof Rybiński: Katastrofa na rynku pracy. Talenty uciekają za granicę, mamy ponad 500 tysięcy urzędników
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1559
ASTROMAN Magazine - 2013.09.04
Robert Gwiazdowski: Praca czy musztarda?
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1545
ASTROMAN Magazine - 2013.09.01
Peter Stracar, Dyrektor GE: Trzeba stworzyć markę Europy Środkowo-Wschodniej
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1536
ASTROMAN Magazine - 2013.09.01
Prof. Krzysztof Rybiński: Finansowi niewolnicy XXI wieku
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1535
ASTROMAN Magazine - 2013.08.21
Robert Gwiazdowski: Czekając na owsiankę, aspirynkę, pielęgniarkę
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1525
ASTROMAN Magazine - 2013.08.18
Prof. Krzysztof Rybiński: Patriotyzm ekonomiczny w umysłach ludzi
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1522
ASTROMAN Magazine - 2013.08.03
Prof. Krzysztof Rybiński: Jak pomóc innowacyjnym ludziom tworzyć wielkie firmy
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1505
ASTROMAN Magazine - 2013.08.01
Prof. Krzysztof Rybiński: Wielka manipulacja
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1504
ASTROMAN Magazine - 2013.07.09
Prof. Andrzej Koźmiński: Hipokryzja i medycyna
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1493
ASTROMAN Magazine - 2013.07.09
Polska liderem wzrostu inwestycji zagranicznych w Europie i najatrakcyjniejsza w regionie
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1489
ASTROMAN Magazine - 2013.07.03
Dr Hubert Janiszewski: Hydra biurokracji fiskalnej pożera coraz większy obszar przedsiębiorczości Polaków
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1487
ASTROMAN Magazine - 2013.06.12
Premier Japonii Shinzo Abe: Trzy strzały wzrostu gospodarczego mają skierować Japonię ku przyspieszonemu rozwojowi
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1480
ASTROMAN Magazine - 2013.06.09
Prof. Krzysztof Rybiński: Patriotyzm ekonomiczny
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1476
ASTROMAN Magazine - 2013.06.09
Dr Andrzej Sadowski: Polsce dyktuje się co powinna chcieć, zamiast tego, co jest jej potrzebne
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1475
ASTROMAN Magazine - 2013.06.01
Polska liderem w rankingu atrakcyjności inwestycyjnej w Europie Środkowej
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1473
ASTROMAN Magazine - 2013.05.25
Prof. Leszek Balcerowicz: Wszystkie partie powinny zająć się poprawą warunków do pracy i przedsiębiorczości
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1466
ASTROMAN Magazine - 2013.05.12
Dr Andrzej Sadowski: Demokracja w Polsce stała się ustrojem, w którym realną władzę sprawuje biurokracja
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1462
ASTROMAN Magazine - 2013.05.12
Pomyśl o Przyszłości: 21 powodów dlaczego nie możemy dogonić Zachodu
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1461
ASTROMAN Magazine - 2013.05.05
Wally Olins: Polska na tle świata musi się wyróżniać w każdej dziedzinie, potrzebuje osobowości i własnego stylu
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1458
ASTROMAN Magazine - 2013.05.03
Jan Gmurczyk: Dbajmy o przedsiębiorców i odczarujmy rynek pracy
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1455
ASTROMAN Magazine - 2013.05.03
Prof. Leszek Balcerowicz: Potrzebujemy strażników wolności gospodarczej i społecznej
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1454
ASTROMAN Magazine - 2013.05.01
Global Social Progress Index 2013. Sweden on top spot, Poland ranked 13th overall
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1451
ASTROMAN Magazine - 2013.04.08
Jak zwiększyć konkurencyjność mikro, małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1439
ASTROMAN Magazine - 2013.03.16
Europejskie organizacje profesjonalistów krytykują polskie budownictwo drogowe
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1424
ASTROMAN Magazine - 2013.02.20
Prof. Andrzej Koźmiński: Armia okupacyjna jest w Polsce
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1412
ASTROMAN Magazine - 2013.02.16
Robert Gwiazdowski: To nie pieniądze z Unii Europejskiej są podstawą rozwoju Polski
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1409
ASTROMAN Magazine - 2013.01.27
PAIiIZ: Polskie przepisy hamują napływ zagranicznych inwestycji do Polski
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1398
ASTROMAN Magazine - 2013.01.10
Prof. Leszek Balcerowicz: Sensowne działania antykryzysowe to są takie, które trwale usuwają bariery rozwoju gospodarki
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1381
ASTROMAN Magazine - 2012.12.22
Dariusz Rosiak: Dyktatura bylejakości
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1372
ASTROMAN Magazine - 2012.12.09
Prof. Witold Orłowski: Trwałe miejsca pracy tworzone są tylko w sektorze prywatnym
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1364
ASTROMAN Magazine - 2012.10.21
Ranking najdynamiczniej rozwijających się gospodarek na świecie 2012
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1335
ASTROMAN Magazine - 2012.06.27
Robert Gwiazdowski: Wirusy polskiej gospodarki się uodporniły
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1262
ASTROMAN Magazine - 2012.01.24
Robert Gwiazdowski: Praca na etacie najbardziej opłaca się państwu
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1158
ASTROMAN Magazine - 2011.12.26
Tomasz Wróblewski: Życzenia dla Polski. Dajmy sobie szansę, żeby być znowu krajem wielkiej mocy
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1132
ASTROMAN Magazine - 2011.12.26
Robert Gwiazdowski: Suwerenność walutowa jest cennym zasobem Polski. Możemy zyskać na kryzysie
http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1130
ASTROMAN Magazine
Publikacja tekstów pochodzących z wydawnictw prasowych bądź elektronicznych prezentowanych w ASTROMAN Magazine nie ma charakteru komercyjnego, służy wyłącznie celom edukacyjnym, dydaktycznym i naukowym - zgodnie z Ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 04.02.1994 r. (Dz. U. z dn. 23.02.1994 r. nr 24, poz. 83).