Chińska rakieta Long March-4B wyniosła na orbitę okołoziemską drugiego polskiego satelitę naukowego BRITE-PL "Heweliusz". Rakieta Long March-4B została wystrzelona z kosmodromu Taiyuan Satellite Launch Center. Foto dzięki uprzejmości China Great Wall Industry Corporation

Taiyuan Satellite Launch Center, China oraz Pekin, Chiny - 21 sierpnia 2014

W dniu 19 sierpnia 2014 roku, planowo o godz. 3:15:00 czasu UTC czyli o 5:15:00 czasu polskiego (środkowoeuropejskiego CET) chińska rakieta Long March-4B wyniosła na orbitę okołoziemską drugiego polskiego satelitę naukowego BRITE-PL "Heweliusz".

Rakieta Long March-4B została wystrzelona z kosmodromu Taiyuan Satellite Launch Center, 600 km na południowy zachód od stolicy Chin.

Za start rakiety odpowiadał główny organizator chińskiego programu kosmicznego China Aerospace Science and Technology Corporation (CASC).

Drugi polski satelita naukowy BRITE-PL "Heweliusz". Foto dzięki uprzejmości Centrum Badań Kosmicznych PAN

Polski satelita BRITE-PL "Heweliusz" został wystrzelony na podstawie kontraktu zawartego przez Polskie Konsorcjum Projektu BRITE i chińską firmę China Great Wall Industry Corporation (CGWIC).

W skład Polskiego Konsorcjum Projektu BRITE wchodzą: Centrum Badań Kosmicznych PAN oraz Centrum Astronomiczne PAN im. M. Kopernika.

Odłączenie satelity BRITE-PL "Heweliusz" od górnego stopnia rakiety nośnej Long March-4B nastąpiło po 14 minutach od startu.

Satelita "Heweliusz" został zmontowany w laboratoriach Centrum Badań Kosmicznych PAN. Jego budowa trwała kilkanaście miesięcy i została ukończona we wrześniu 2013.

BRITE-PL "Heweliusz" to drugi polski satelita naukowy z międzynarodowej konstelacji BRITE.
Nosi imię słynnego gdańskiego astronoma z XVII wieku.

Do manewru odłączenia satelity od rakiety wykorzystany został polski wyrzutnik "Dragon" również opracowany i wykonany przez inżynierów z CBK PAN.

14 minut po starcie satelita odłączył się od rakiety uwolniony w przestrzeń za pomocą polskiego wyrzutnika "Dragon" i dotarł na orbitę na wysokości około 630 km od Ziemi.

Montaż wyrzutnika do struktury rakiety. Foto dzięki uprzejmości Centrum Badań Kosmicznych PAN

„Nie było żadnych kłopotów z satelitą Heweliusz. Otrzymaliśmy od Chińczyków informację, że proces wyniesienia przez rakietę satelity i oddzielenie się od niej przebiegły prawidłowo" – potwierdził dr Piotr Orleański z Centrum Badań Kosmicznych PAN (CBK), kierownik projektu BRITE.PL ds. technicznych.
"Satelita został oddzielony na takiej orbicie, na jakiej nam zależało. Uaktywnił się bez problemu, udało się nawiązać z nim łączność zgodnie z naszymi planami.”

„Dragon” z „Heweliuszem” Foto dzięki uprzejmości Centrum Badań Kosmicznych PAN

Pierwotnie „Heweliusz” miał wystartować już pod koniec grudnia 2013 roku.
Jednak niedługo przed planowana podróżą na orbitę, podczas startu wcześniejszej misji, doszło do awarii rakiety Długi Marsz (ang. Long March).
Brazylijski satelita, który miał się dostać na orbitę, zamiast w kosmosie znalazł się na Antarktydzie.
W związku z tą awarią start „Heweliusza” był kilkakrotnie przekładany.

Polski satelita na początku sierpnia 2014 został dołączony do ładunku rakiety, która kilkanaście dni później miała wynieść na orbitę chińskiego satelitę przeznaczonego do obserwacji Ziemi – Gaofen 2.

„Heweliusz” jest ostatnim z satelitów konstelacji BRITE.
Pozostałe pracują już w przestrzeni kosmicznej.
Dwa austriackie: TUG-SAT-1 i UniBRITE, dotarły na orbitę w 2013 roku.

W listopadzie 2013 dołączył do nich pierwszy polski satelita naukowy o nazwie „Lem”.
Nazwę pochodzącą od nazwiska najsłynniejszego polskiego pisarza science fiction wybrali internauci w plebiscycie.

W tym roku na orbitę wysłane zostały kanadyjskie satelity: „Toronto” i „Montreal”, który nie oddzielił się po starcie od rakiety.

Podczas testów LFFT Foto dzięki uprzejmości Centrum Badań Kosmicznych PAN

Satelity BRITE to sześciany o boku długości 20 cm i wadze około 7 kilogramów.
Na powierzchni mają panele baterii słonecznych.

Wnętrze pudełka kryje podwójny zestaw akumulatorów, komputer pokładowy, instrumenty nawigacyjne i teleskop do obserwacji szerokiego wycinka nieba.

Satelita LEM zbudowany przez polskich inżynierów poleciał na orbitę w listopadzie 2013 roku. Foto dzięki uprzejmości BRITE-PL

Średnica otworu, przez który wpada światło na matrycę teleskopu, wynosi 30 milimetrów.
Są to najmniejsze teleskopy wysłane w przestrzeń kosmiczną.

Przez kilka lat będą wykonywać zdjęcia setek najjaśniej pulsujących gwiazd naszej galaktyki.
Dane te będą naukowcom potrzebne do opracowania precyzyjnego modelu budowy wewnętrznej gwiazd.

Tego typu badania bardzo trudno jest prowadzić za pomocą teleskopów na Ziemi, ponieważ obserwacje te są zakłócane przez falowanie atmosfery.

Nawet niewielkie teleskopy w kosmosie – takie właśnie, jakimi dysponują satelity BRITE – pozwalają uzyskać dokładność nawet kilka rzędów wielkości większą niż wielkie urządzenia na powierzchni planety.

Polscy naukowcy w ramach tego programu chcą się skupić na badaniu mechanizmu konwekcji, czyli transportu energii w najgorętszych gwiazdach.

Operatorzy Foto dzięki uprzejmości Centrum Badań Kosmicznych PAN

„Mimo że ten ważny w przyrodzie mechanizm znany jest fizykom od ponad 100 lat, do tej pory nie mamy jego precyzyjnego, matematycznego opisu. Nasze badania mogą to zmienić” – wyjaśnił prof. Aleksander Schwarzenberg-Czerny, kierownik projektu ds. naukowych z Centrum Astronomicznego im. M. Kopernika PAN (CAMK).

Zespół BRITE-PL obecny w CBK PAN w dniu startu "Heweliusza". Foto dzięki uprzejmości Centrum Badań Kosmicznych PAN

Pomysłodawcą misji BRITE był prof. Sławomir Ruciński - polski astronom pracujący na Uniwersytecie w Toronto.
Opracował program naukowy, a udział w przedsięwzięciu zaproponował także polskim ośrodkom badawczym.

Naukową stroną misji zajęło się CAMK w Warszawie przy wsparciu astronomów z Uniwersytetu Wrocławskiego.
Za budowę satelitów i przygotowanie do pracy na orbicie odpowiedzialność wzięło CBK.

Stacja kontroli lotów powstała w Warszawie przy ulicy Bartyckiej w CAMK.

Krajowe Centrum Inżynierii Kosmicznej i Satelitarnej powstało w lutym 2013 roku jako sieć naukowa mająca w założeniu skupiać wiodące ośrodki naukowe związane z szeroko rozumianą eksploracją i poznawaniem kosmosu. Członkami-założycielami KCIKiS są Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk oraz Wojskowa Akademia Techniczna. Foto dzięki uprzejmości Centrum Badań Kosmicznych PAN

„Heweliusz” nieco różni się od pozostałych braci.
Ma kilka eksperymentalnych rozwiązań technologicznych, które będą przydatne w kolejnych misjach kosmicznych.
Jest wśród nich mały wysięgnik antenowy i mechanizm do zabezpieczania i zwalniana podsystemów.
Na „Heweliuszu” została także zainstalowana osłona zabezpieczająca matrycę światłoczułą przed nadmiernym promieniowaniem kosmicznym.
Nieco zmodyfikowany został też sam teleskop.

Ponadto „Heweliusz” - ostatni z serii satelitów BRITE - został wzbogacony o urządzenie, które wysyła sygnał radiowy, dzięki któremu radioamatorzy na całym świecie mogą go śledzić.

Drugi polski satelita naukowy „Heweliusz” jest umieszczony na orbicie okołoziemskiej w odległości 630 km nad powierzchnią Ziemi i pracuje prawidłowo.

Już w pierwszym dniu pobytu na orbicie "Heweliusz" rozpoczął nadawanie z orbity.

W pierwszym dniu pracy "Heweliusza" na orbicie stacja naziemna w CAMK nawiązała z nim łączność za każdym razem, gdy był w jej zasięgu: podczas 3 przelotów w sesji porannej i 3 przelotów wieczornych.

W czasie łączności pierwszego dnia został także rozpoczęty test LFFT (Long Form Functional Test).


W Pekinie o starcie polskiego satelity „Heweliusz”

Dyplomaci, naukowcy i dziennikarze z Polski, Chin i innych krajów, spotkali się 20 sierpnia 2014 w Ambasadzie RP w Pekinie, by podsumować udaną misję umieszczenia polskiego satelity naukowego „Heweliusz” na orbicie okołoziemskiej przez rakietę „Long March 4B”.

„Wydarzenie to stanowi świetny element upamiętnienia przypadających w 2014 roku obchodów 65. rocznicy nawiązania stosunków dyplomatycznych pomiędzy Chinami a Polską” - zaznaczył Krzysztof Dobrowolski, charge d`affaires Ambasady RP w Pekinie. „Myślę, że słynny astronom byłby z tego faktu szczerze zadowolony” - dodał odnosząc się do zawieszonego na ścianie Sali Kopernikańskiej portretu Mikołaja Kopernika.

Dr inż. Piotr Orleański, Zastępca Dyrektora ds. Rozwoju Technologii w Centrum Badań Kosmicznych PAN podczas uroczystości nawiązania pierwszego kontaktu z polskim satelitą naukowym BRITE-PL "Lem" w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika PAN w Warszawie w dniu 21.11.2013. Foto dzięki uprzejmości PAP / Jakub Kamiński

Specjalnymi gośćmi wydarzenia byli naukowcy-konstruktorzy z Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk, Centrum Astronomicznego Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk, a także przedstawiciele producenta rakiety - China Great Wall Industry Corporation (CGWIC) oraz Chińskiej Agencji Kosmicznej (CAK).

„Już na samym początku oferta chińskiego partnera była na tyle wyczerpująca, że szybko podjęliśmy decyzję o współpracy” – powiedział prof. Marek Banaszkiewicz, dyrektor Centrum Badań Kosmicznych PAN.

Chęć kontynuowania współpracy z naukowcami z Polski wyraził podczas spotkania prezydent CGWIC Yin Liming, a zastępca dyrektora generalnego Chińskiej Agencji Kosmicznej Li Guoping mówił o planach podjęcia wspólnych działań ze swoim odpowiednikiem znad Wisły - Polską Agencją Kosmiczną.

Wystrzelenie satelity „Heweliusz” i wszystkie wydarzenia towarzyszące mu to w dużej mierze dopełnienie kontaktów Centrum Badań Kosmicznych PAN z chińskimi partnerami, wspieranych przez Ambasadę RP w Pekinie.

Pomysł wystrzelenia rakiety z Chin powstał w 2013 roku, wtedy też po raz pierwszy naukowcy z CBK spotkali się ze stroną chińską.

Dzięki polsko-chińskiej współpracy 19 sierpnia 2014 roku o 5:15:00 "Heweliusz" został wystrzelony w kosmos z wyrzutnika skonstruowanego przez inżynierów z CBK, nazwanego na cześć chińskich partnerów Dragon (po chińsku Long), jako symbol powodzenia i niezawodności.

Rakieta Long March-4B wyniosła satelitę naukowego BRITE-PL "Heweliusz” na orbitę okołoziemską.

W przestrzeń kosmiczną został on wystrzelony z kosmodromu Taiyuan Satellite Launch Center, 600 km na południowy zachód od stolicy Chin.

"Heweliusz" rozpoczął już nadawanie z orbity.

W pierwszym dniu pracy "Heweliusza" na orbicie stacja naziemna w CAMK nawiązała z nim łączność za każdym razem, gdy był w jej zasięgu: podczas 3 przelotów w sesji porannej i 3 przelotów wieczornych.

W czasie ostatniej dzisiejszej łączności został rozpoczęty test LFFT (Long Form Functional Test).

Polski detektor podczerwieni działa na pokładzie marsjańskiego łazika NASA Curiosity. Foto dzięki uprzejmości NASA

Nazwy polskich satelitów „Lem” i „Heweliusz” zostały wybrane przez internautów.

W 2010 roku Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które wyasygnowało środki na budowę i start dwóch pierwszych polskich satelitów naukowych, ogłosiło na swojej stronie konkurs na imiona dla nich.
Zwyciężył Lem przed Heweliuszem.
Miłośnicy twórczości Stanisława Lema zadecydowali, że jeden z najpopularniejszych polskich pisarzy został patronem pierwszego polskiego satelity BRITE-PL.
Jako nazwę dla drugiego satelity, internauci wybrali imię sławnego gdańskiego astronoma Heweliusza.


Centrum Badań Kosmicznych (CBK)

Centrum Badań Kosmicznych (CBK) to interdyscyplinarny instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk.

Utworzony w 1976 roku, prowadzi za pomocą eksperymentów kosmicznych badania w zakresie fizyki bliskiej przestrzeni kosmicznej, w tym badania Słońca, planet i małych ciał Układu Słonecznego oraz geodynamiki i geodezji planetarnej, a także prace badawczo-rozwojowe w zakresie technologii satelitarnych i technik kosmicznych dla badań Ziemi.

CBK brało udział w najbardziej prestiżowych międzynarodowych misjach kosmicznych: CASSINI (badania Saturna i jego księżyca, Tytana), INTEGRAL (kosmiczne laboratorium wysokich energii), MARS EXPRESS (orbiter marsjański) czy ROSETTA (misja do komety). W CBK zbudowano ok. 50 przyrządów, które zostały wyniesione w przestrzeń kosmiczną na pokładach satelitów i sond międzyplanetarnych.

Badania prowadzone przez CBK pozwoliły zbudować lokalny model jonosfery nad Europą, zapewniający dokładne prognozy heliogeofizyczne dla krajowych służb telekomunikacyjnych
oraz międzynarodowego systemu ISES.

Dzięki wykorzystaniu nawigacji satelitarnej GPS, w CBK opracowano jednorodną sieć powierzchniową Polski i związano ją z europejskim fundamentalnym układem geodezyjnym EUREF, stworzono Polską Atomową Skalę Czasu o wysokim stopniu stabilności i uruchomiono stację monitorującą systemu nawigacji satelitarnej EGNOS.

Prace w innych dziedzinach pozwoliły poznać m.in. mechanizmy: wydzielania energii w koronie Słońca; oddziaływania wiatru słonecznego z plazmą lokalnego ośrodka międzygwiazdowego i składową neutralną materii międzygwiazdowej w heliosferze; wzbudzania i propagacji fal plazmowych; kształtowania środowiska plazmowego komety Halleya.

Skonstruowany w CBK globalny obraz elektromagnetycznego otoczenia Ziemi pozwolił odkryć jego antropogenne uwarunkowania.

W CBK powstał również jeden z najbardziej wszechstronnych systemów obliczeń orbitalnych małych ciał Układu Słonecznego, umożliwiający m.in. badanie stopnia zagrożenia Ziemi przez te obiekty.


Centrum Astronomiczne PAN im. M. Kopernika (CAMK)

Centrum Astronomiczne PAN im. M. Kopernika (CAMK) powstało w 1978 roku, na bazie utworzonego w 1956 roku Zakładu Astronomii PAN.

Budowa i wyposażenie CAMK były możliwe dzięki pomocy amerykańskiego środowiska astronomicznego.

CAMK był jednym z pionierskich ośrodków rozwoju numerycznych technik obliczeniowych, sieci komputerowych i Internetu w Polsce (działał tu między innymi jeden z pierwszych mikrokomputerów).

Z Centrum wywodzi się wielu wybitnych polskich astronomów, pracujących w czołowych ośrodkach naukowych na świecie.

Obecnie w CAMK rozwijane są wszystkie najważniejsze dziedziny astrofizyki.


Dane kontaktowe dla mediów:

Tomasz Zawistowski,
Kierownik projektu BRITE‐PL
Centrum Badań Kosmicznych PAN
ul. Bartycka 18A, 00‐716 Warszawa
Tel.: +(86) 155 1074 6970
e‐mail: tomasz.zawistowski@cbk.waw.pl  

Prof. dr hab. Aleksander Schwarzenberg‐Czerny
Kierownik projektu BRITE‐PL ds. naukowych
Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN
ul. Bartycka 18, 00‐716 Warszawa
Tel.: +(86) 155 1074 6989
e‐mail: alex@camk.edu.pl  

Dr inż. Piotr Orleański
Z‐ca dyr. ds. rozwoju technologii
Kierownik projektu BRITE‐PL ds. technicznych
Centrum Badań Kosmicznych PAN
ul. Bartycka 18A, 00‐716 Warszawa
Tel.: +(48) 22 49 66 206 lub +(48) 697 001 938
e‐mail: piotr.orleanski@cbk.waw.pl  


Powiązane strony www:

http://www.brite-pl.pl/  

http://www.cbk.waw.pl/  

https://www.camk.edu.pl/  

http://www.utias-sfl.net/  

http://www.asc-csa.gc.ca/eng/satellites/brite/default.asp  

http://www.brite-constellation.at/  

http://www.tugsat.tugraz.at/  

http://www.cgwic.com/  


Źródło: Centrum Badań Kosmicznych PAN

http://www.cbk.waw.pl  

http://www.brite-pl.pl  



ASTROMAN Magazine – 2014.08.16

Lockheed Martin Commercial Launch Services Successfully Launches WorldView-3 Satellite

http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1775  


ASTROMAN Magazine – 2014.08.02

Dr Piotr Orleański: Polska nie musi mieć własnych rakiet kosmicznych

http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1769  


ASTROMAN Magazine - 2014.04.05

U.S. Air Force Satellite Launched Today Will Improve Weather Prediction By Lockheed Martin

http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1692  


ASTROMAN Magazine - 2014.02.22

5th Boeing GPS IIF Spacecraft Sends Initial Signals from Space

http://www.astroman.com.pl/index.php?mod=magazine&a=read&id=1659  



ASTROMAN Magazine redaguje Roman Wojtala